Wat is een dieet voor diabetes en wanneer heb je het nodig?

Wat is diabetes?

Diabetes mellitus (of suikerziekte) is een ziekte waarbij je lichaam je bloedsuikerspiegel niet meer in evenwicht kan houden. Het lichaam reageert daarnaast minder goed op insuline of het maakt insuline aan. Dat is namelijk een hormoon dat helpt om je bloedsuikerspiegel te reguleren. Er zijn twee soorten diabetes: diabetes type 1 en diabetes type 2. Type 2 komt veel vaker voor en zo’n 90% van de mensen met diabetes heeft last van deze variant[1]Het Diabetes Fonds. (z.d.-c). Wat is diabetes? Diabetes Fonds. Geraadpleegd op 1 juli 2022, van https://www.diabetesfonds.nl/over-diabetes/diabetes-in-het-algemeen/wat-is-diabetes.

Diabetes type 1 is een auto-immuunziekte waarbij je lichaam stopt met het aanmaken van insuline[2]Het Diabetes Fonds. (z.d.-a). Diabetes type 1. Geraadpleegd op 1 juli 2022, van https://www.diabetesfonds.nl/over-diabetes/soorten-diabetes/diabetes-type-1. Dit moet je zelf inspuiten. Het is momenteel nog onduidelijk hoe diabetes type 1 ontstaat, maar het is niet erfelijk. Wat we wel weten is dat je lichaam de cellen aanvalt die insuline aanmaken. Daarom noemen we het een auto-immuunziekte. Mensen met diabetes type 1 moeten voor elke maaltijd of snack controleren of hun bloedsuikerspiegel in orde is. Zij kunnen ook meer last hebben van lichamelijke klachten, zoals problemen met de tanden.

Diabetes type 2 werkt anders. Hierbij reageert je lichaam niet meer goed op insuline, waardoor er teveel suiker in je bloed blijft zitten[3]Het Diabetes Fonds. (z.d.-b). Diabetes type 2. Geraadpleegd op 1 juli 2022, van https://www.diabetesfonds.nl/over-diabetes/soorten-diabetes/diabetes-type-2. De oorzaken van deze variant zijn niet altijd even duidelijk, maar in de meeste gevallen komt het door één (of meerdere) van de volgende factoren:

• overgewicht
• ouderdom
• ongezond eten
• weinig bewegen
• roken
• erfelijkheid

Naast type 1 en type 2, bestaan er nog andere soorten diabetes. Deze zijn echter minder vaak voorkomend.

Hoe werkt een dieet voor diabetes?

Bij een dieet voor diabetes let je op je voeding en wat je hierbij wel of niet kan eten. Omdat je lichaam geen insuline meer aanmaakt, of je insuline juist minder goed werkt, is het belangrijk om goed op je voeding te letten. Daarom zijn er speciale dieet richtlijnen waar je je aan kan houden wanneer je diabetes hebt. De meeste dieet richtlijnen zijn er voor diabetes type 2, omdat hier meer mensen last van hebben en omdat dit vaker met je voeding te maken heeft. Bij diabetes type 1 is het vooral belangrijk dat je insuline inspuit voordat je wat gaat eten.

1. Eet minder verzadigd vet

Verzadigde vetten verhogen het cholesterolgehalte van het bloed, wat kan leiden tot hart- en vaatziekten[4]Haaglanden MC. (z.d.). Dieet bij diabetes – HMC. Geraadpleegd op 2 juli 2022, van https://www.haaglandenmc.nl/specialismen/ziektebeeld/dieet-bij-diabetes. Door meer onverzadigde vetten te eten, krijg je allerlei goede voedingsstoffen binnen. Deze komen voor in plantaardige oliën, noten, halfvolle melkproducten en magere vleessoorten.

2. Dieet voor diabetes: Koolhydraatarm eten

Koolhydraatarm eten is een erg populair dieet voor mensen met diabetes. Dit komt omdat je vrij weinig koolhydraten en suikers eet, waardoor je bloedsuikerspiegel stabiel blijft. Wanneer je diabetes type 2 hebt, hoef je echter niet gelijk heel streng koolhydraatarm te eten. Een kleine aanpassing per dag maakt namelijk al verschil[5]Het Diabetes Fonds. (z.d.-e). Koolhy­draat­beperkt of -arm dieet. Geraadpleegd op 2 juli 2022, van … Continue reading. Daarnaast is ook vooral de kwaliteit van de koolhydraten belangrijk, niet per sé de hoeveelheid. Door te kiezen voor volkoren graanproducten en rijst, in plaats van wit brood of witte rijst, zal je bloedsuikerspiegel al stabieler blijven.

3. Zoetstoffen

Heb je wel nog veel behoefte aan zoete producten? Dan kan je ook gebruik maken van zoetstoffen. De meeste zoetstoffen bevatten tegenwoordig weinig tot geen koolhydraten en ook erg weinig calorieën. Zo kan je nog gewoon genieten van de zoete smaak, maar dan zonder een stijging in je bloedsuikerspiegel.

4. Dieet voor diabetes: Variatie

Ten slotte is variatie vooral ook erg belangrijk. Wanneer je elke dag hetzelfde eet, kan het zijn dat je bepaalde voedingsstoffen tekort komt, of juist een overschot hebt van andere voedingsstoffen. Probeer dus lekker veel te variëren met verschillende producten en geniet ervan. Een lekkere suikerrijke hap kan op z’n tijd ook geen kwaad, zolang je maar goed je eigen suikergehalte in de gaten houdt.

Natuurlijk is het ook belangrijk om, naast je voeding, aandacht te besteden aan een gezonde levensstijl waarin je voldoende beweegt. Weet je niet zeker wat je wel of niet mag? Neem dan contact op met je behandelend arts, die kan je hier verder over informeren.