Wat is PCOS?
PCOS staat voor Polycysteus-Ovariumsyndroom. Hierbij maakt het lichaam meer mannelijke hormonen aan, zoals testosteron. Dit zorgt voor een disbalans in de hormonen van het lichaam, waardoor menstruaties onregelmatig zijn en soms ook zwangerschappen lastiger te bereiken zijn. Uit onderzoek is gebleken dat tussen de 2.2% en 26.7% van de vrouwen hier last van heeft, maar in veel gevallen wordt er geen diagnose gesteld of komt de diagnose te laat.
Je kan PCOS herkennen aan drie hoofdkenmerken die het meeste voorkomen, maar er zijn ook nog andere symptomen die hier niet onder vallen:
- Een hogere productie van mannelijke hormonen
- Cysten in of rondom de eierstokken
- Onregelmatige menstruaties
De cysten in deze benaming zijn eigenlijk geen cysten, maar onrijpe eicellen die nooit de eisprong maken. Doordat deze eisprong nooit plaatsvindt, worden de vrouwelijke hormonen ook niet getriggerd, waardoor er geen menstruatie ontstaat. Hoe PCOS ontstaat is onduidelijk. Vaak heeft het te maken met een combinatie van erfelijke factoren en een hoger natuurlijk gehalte aan mannelijke hormonen.
Het gebruik van hormonale anticonceptie of andere hormonale behandelingen kunnen helpen om de hormonen in balans te krijgen, waardoor je wel menstrueert. Anticonceptie zorgt er echter wel voor dat je niet zwanger kan worden.
Onregelmatige menstruatie is een reden voor een doktersbezoek
Normaal gesproken vormt je lichaam in de eerste twee weken van de menstruatiecyclus 3 tot 8 eiblaasjes per eierstok. Eén rijp eitje maakt hiervan de eisprong. Meestal is dat elke maand van een andere eierstok, maar niet altijd. Wanneer deze niet bevrucht wordt, maakt je baarmoeder zichzelf als het ware schoon en menstrueer je. Wanneer je PCOS hebt, maakt je lichaam tot wel 12 eiblaasjes aan, maar wordt geen enkele hiervan rijp. Deze maken de sprong niet, waardoor je lichaam ook niet menstrueert.
Veel mensen trekken aan de bel bij de huisarts wanneer hun menstruatie uitblijft, of wanneer zij, zelfs na stoppen met een vorm van anticonceptie, niet zwanger worden. Een gespecialiseerde gynaecoloog of fertiliteitsarts kan dan kijken wat de oorzaak van deze uitblijvende menstruatie is, en of dit samen gaat met een onregelmatige cyclus, verhoogde mannelijke hormonen of een teveel aan eiblaasjes. Je krijgt pas de diagnose PCOS wanneer je minimaal twee van de drie symptomen hebt.
Klachten door PCOS
Mensen met PCOS hebben vaak ook te maken met meerdere klachten en symptomen rondom hun aandoening. Zo zorgen de verhoogde mannelijke hormonen voor meer haargroei en acné. Ook kampen mensen met PCOS vaker met mentale problemen omdat de disbalans in hormonen voor andere reacties in de hersenen zorgen.
Wat je vaak ook ziet, is dat mensen met PCOS vaker overgewicht hebben. Ook dit heeft te maken met de hormonen. Het lichaam heeft namelijk sneller de kans op insulineresistentie, waardoor je suikers minder goed verwerkt. Het is daarom ook makkelijker om last van diabetes type 2 te krijgen met deze aandoening. Daarnaast heb je ook een hogere kans op hart- en vaatziekten, een hoge bloeddruk en problemen met je cholesterolgehalte. Juist hierom is het belangrijk om snel een diagnose te krijgen, zodat deze gezondheidsproblemen snel aangepakt kunnen worden.
PCOS wordt vaak pas te laat ontdekt
In veel gevallen wordt PCOS pas te laat ontdekt. Veel mensen krijgen pas na 2 jaar hun diagnose, of zelfs vele jaren later. Mensen met (nog) geen kinderwens krijgen vaak ook pas veel later de hulp die zij nodig hebben. Zelfs wanneer er verschillende gezondheidsklachten op de loer liggen.
Volgens Reitsma is het belangrijk dat iedereen de juiste hulp krijgt. Volgens hem helpt het vaak al om af te vallen en gebruik te maken van hormonale anticonceptie om de klachten te verminderen. Meer bewegen en gezonder eten spelen hierbij ook een grote rol. Niet zwanger kunnen worden noemt hij een fabel. Het is duurt wellicht langer om zwanger te worden, maar het is zeker niet onmogelijk. Daarnaast zijn er ook speciale “eisprong opwekkers” die helpen om een eisprong op te wekken. Deze zijn wel voor 80% effectief. En omdat mensen met PCOS vaak meer eicellen aanmaken, zijn zij ook langer vruchtbaar waardoor de kans op succes dan groter is.
Als je zelf het idee hebt dat je last hebt van PCOS, dan is het verstandig om te beginnen met het volgen van je menstruaties om te zien of deze onregelmatig zijn. Daarna kan je naar de huisarts gaan om te vragen naar een diagnose en/of hulp in de vorm van hormonale medicatie.
Bronnen: Nu.nl en Pubmed